Τρίτη 23 Μαρτίου 2010

ΑΕΠ : Δείκτης μέτρησης μιζέριας - η αποτυχία του καπιταλισμού

Μιλάμε όλες αυτές τις ημέρες για ύφεση, πληθωρισμό, αποπληθωρισμό, δημοσιονομικά ελλείμματα, πλεονάσματα, ανάπτυξη, spreads και κρατικά ομόλογα, χρηματιστιριακές αξίες, καθόδους και ανόδους χρηματιστιριακών δεικτών, συναλλαγματικές ισοτιμίες και αξιολογήσεις ολόκληρων εθνικών οικονομιών από διεθνείς οίκους αξιολόγησης,  και  όλοι αυτοί οι οικονομίστικοι όροι που φτάσαν να αναμασώνται ακόμη κι από απλοϊκούς ανίδεους ανθρώπους καθημερινά,  περιστρέφονται γύρω από  ένα κύριο άξονα , εκείνον της εθνικής παραγωγικότητας - το Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν , το γνωστό ΑΕΠ που ταλανίζει τις ζωές μας σαν ένας δείκτης ευημερίας, που ωστόσο κατά την άποψη μου είναι ένας δείκτης μιζέριας ή αν θέλετε το κυνήγι του ΑΕΠ και των επί μέρους δεικτών , είναι η αποτυχία του καπιταλισμού....

Στο Μπουτάν, ένα κρατίδιο 47 km2 στην Ασία , μεταξύ Ινδίας και Κίνας,  με πολίτευμα Συνταγματική μοναρχία, ήδη από το 1973 ισχύει ένας διαφορετικός δείκτης που  δεν μετρά τις οικονομικές επιδόσεις αλλά το πως αντιλαμβάνεται την ευημερία ο λαός. Εκείνο που ενδιαφέρει δεν είναι η άνοδος των spreads και το δημοσιονομικό έλλειμμα της χώρας σε σχέση με το ΑΕΠ. Π.χ. για τους κατοίκους του Μπουτάν, μεγαλύτερη σημασία έχει η ταχύτητα που αποδίδεται η Δικαιοσύνη στη χώρα τους , ή η συχνότητα τροχαίων ατυχημάτων, η προσβασιμότητα στα πολιτιστικά αγαθά, το πόσος ελεύθερος χρόνος μένει σε μέσους όρους, το ποιο είναι το επίπεδο υποχρεωτικής εκπαίδευσης κι άλλοι 280 περίπου παρόμοιοι  δείκτες, που είναι σε αντιστρόφως ανάλογη κατεύθυνση με τους δείκτες που ο δυτικός κόσμος αποδέχεται για να καταγράψει την ευημερία του.

Στην Δύση αντίθετα, η ευημερία μετριέται με το πόσες τηλεοράσεις έχεις....Όσο πιο πολλές τόσο πιο ευτυχής είσαι, αν έχεις τρεις π.χ. μπορείς να κινείσαι από δωμάτιο σε δωμάτιο και να απολαμβάνεις Πάνια, Στεφανίδου και Μενεγάκη ταυτόχρονα.
Ή πόσα κινητά τηλέφωνα έχεις...Όσο πιο πολλά, τόσο πιο must , πολυάσχολος και επιτυχημένος είσαι, άρα ευημερείς. Το αν το μυαλό σου "τηγανίζεται" από την άσκοπη πολυχρησία του κινητού, ουδόλως επηρρεάζει τις μετρήσεις που ο καταναλωτισμός χρησιμοποιεί προς όφελος του - άλλωστε οι περισσότερες διαφημίσεις των παρόχων, προτρέπουν τον καταναλωτή να μιλάει όσο περισσότερο μπορεί για να έχει καλύτερες χρεώσεις...
Είσαι ευτυχής αν το αυτοκίνητο σου ξεπερνά τα 5 μέτρα, ρουφάει σα σφουγγάρι τη βενζίνη και την ξερνάει εν είδει  ρυπαντών στην άσφαλτο...
Ευημερείς αν έχεις πλυντήριο πιάτων - εγώ θάλεγα πως ευημερεί μάλλον η Siemens ή η AEG και η Miele που σου το πούλησαν παρά εσύ...

Η αντίθεση λοιπόν μεταξύ της καπιταλιστικής Δύσης και του τρόπου που το Μπουτάν διαχειρίζεται την ευημερία του , δεν είναι άλλος από το ότι ο καπιταλισμός στηρίζει τις αξίες του στα καταναλωτικά αγαθά ενώ το Μπουτάν  προσανατολίζεται στην ποιότητα των υπηρεσιών που μπορεί να προσφέρει ο κρατικός μηχανισμός προς τους πολίτες, είτε αφορά την δικαιοσύνη, την τέχνη, την εκπαίδευση , το modus vivendi γενικά των ανθρώπων που ζουν κι εργάζονται στην επικράτεια του....

Η Ελλάδα, μια χώρα χωρίς βαριά βιομηχανία, μέχρι πριν 4 χρόνια "έτρεχε" με ετήσιο ρυθμό ανάπτυξης 4-6 %..Τι σήμαινε αυτό ? Τι ανάπτυξη μπορεί να υπάρξει αν δεν υπάρχει πρωτογενής παραγωγή ?

Υπάρχει..

Η ανάπτυξη του να χτίζεις....
Αφού χτίσαμε τα πάντα, ανακαλύψαμε πως δεν είχαμε πια χρήματα να αγοράσουμε τα χτισμένα και οι τράπεζες έκλεισαν τις κάνουλες για τα στεγαστικά δάνεια, μόλις ξέσπασε η παγκόσμια οικονομική κρίση - που εν προκειμένω ξεκίνησε από τη "φούσκα" των ακινήτων στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού....
Κάναμε Ολυμπιακούς Αγώνες προς εκπλήρωση των φιλοδοξιών της κας Δασκαλάκη, μια χώρα έγινε ένα ολόκληρο εργοτάξιο, η ανάπτυξη χτύπησε 6% , στην Ευρώπη μιλούσαν για ένα οικονομικό θαύμα που συντελούνταν, χτίσαμε ό,τι είχαμε και δεν είχαμε άχτιστο, κόψαμε δέντρα (όσα δεν είχαν καεί ) και μπαζώσαμε ρέματα  και σήμερα ό,τι χτίσαμε, κείτεται σαν φάντασμα αναξιοποίητο σ' ένα έρημο κατεστραμμένο περιβαλλοντικά τοπίο - σαν το απόλυτο μνημείο της βλακείας μας .
Κι αναρωτιέμαι :
Πόσο χειρότερη μπορεί να είναι η οικονομική ύφεση του 2% που όλες οι προβλέψεις συγκλίνουν για την Ελλάδα για το 2010 από την επίπλαστη ανάπτυξη του 6% που μετέτρεψε τη χώρα μας σε μπετόν, άχρηστο, αντιαισθητικό και σε βάρος του φυσικού μας πλούτου, του περιβάλλοντος ?

Οι δείκτες ανάπτυξης και ύφεσης είναι σχετικοί  και προσδιορίζουν τις οικονομικές αξίες, αλλά αδυνατούν να καθορίσουν την ποιότητα ζωής των ανθρώπων....

Εκεί στο Μπουτάν, μήπως ξέρουν κάτι παραπάνω ?

2 σχόλια:

Αντίλογος είπε...

Ακριβώς έτσι είναι Sabb
Κι ομως...Στην πριν απο αρκετά χρόνια υποανάπτυκτη ελλάδα (που εμείς χρησιμοποιούσαμε τον όρο υπο ανάπτυξη..), με τα αυτοκινητα 10ετίας των 1200cc, με τη μία ή καμμια έγχρωμη τηλέοραση,αλλα με μια ποιότητα ζωής σίγουρα απαλαγμένη απο το άγχος του σήμερα, που δεν βασιζόταν στη συνεχή απόκτηση αγαθών γιατί ή δεν μπορούσαμε ή δεν ήταν προσβάσιμα, και εμείς οραματιζόμασταν τη "ζωή" της αμερικανικής Δυναστείας..Μεχρι που γίναμε και εμείς εν δυνάμει πελάτες και αρχίσαμε να μετράμε την ποιότητα αναλόγως της αρίθμισης των αγαθών που έχουμε αναπολώντας την ευμάρεια του παρελθόντος. Προφανώς και δεν είναι κακή η πρόοδος και τα αγαθά.Οταν όμως χάνεις το νόημα,απλά ζείς στη σημερινή μας παράνοια. Ισως και στο Μπουτάν οι κάτοικοι να οραματίζονται και αυτοί με τη σειρά τους μια χώρα που θα ζεί το δικό της καπιταλιστικό όνειρο. Και όταν γίνουν και αυτοί εν δυνάμει πελάτες,θα βρεθούν πολιτικοί "σπουδαγμένοι" στη δύση και μαζί με την τηλεοραση και τα media να τους δείξουν το δρόμο...

fractal είπε...

Πέρασα και από εδώ για μια βιαστική υπερατλαντική καλημέρα, για μένα. Καλό βράδυ για σένα.